Yağlı egzama bir cilt rahatsızlığıdır ve vücudun her yerinde görülebilir, en sık görüldüğü yer saçlı deridir. Dökülme sebepleri dendiğinde, ailesel, demir eksikliği, guatr, hamilelik, doğum, mantar, stres, gibi bir çok neden akla gelir. Bunlardan en sık görülen sebep ise genetik yani ailesel saç dökülmeleridir. En az sebeplerden birisi de yağlı egzamadır, en az rastlanan sebep olması saç dökülmesi yapmaz anlamına gelmez çünkü yağlı egzama zaten nüfusun % 2 gibi az bir kısmında görülür ve çok fazla olmasa da dökülmeye neden olabilir.
Dökülme sebepleri arasında sayılan bu hastalıklardan kıl kökü iltihabı ve mantarlar saçın kökünü öldürerek kalıcı dökülmeye sebep olur ve tek tedavisi dökülen alana ekimdir. Cilt hastalıkları arasında en sık görülen hastalık olan seboreik dermatitin saç döktüğü konusunda görüş birliği yoktur ancak hastalar genellikle hastalığın azdığı dönemlerde dökülmenin arttığından şikayetçidirler.
Genel olarak değerlendirildiğinde yağlı egzaması olanlar arasında saç dökülmesi görülme sıklığı ekzama sorunu olmayanlar arasında görülen dökülmeden daha sıktır işte bu istatistiki bilgi yağlı egzamanın saç dökülme ihtimalini artırdığının kanıtıdır.
Yağlı Egzama Saç Dökermi?
Hastalığın tespit edilen en sık sebebi maleezia furfur adlı mantardır yani bir tür mantar hastalığıdır. Tedavide kullanılan kortizon içeren emovate, dermovate gibi solusyonlar saç kökünde ve ciltte incelmeye sebep olur bu incelme köklerin beslenmesini bozacak kadar olursa yani solüsyonlar uzun süre kullanılırsa saçlar beslenemez, dökülür bu sebeple tedavide kortizonlar kadar etkili bitkisel kortizon içeren Dermotto losyn veya benzeri ürünler kullanılması daha doğrudur.
Yağlı egzamanın saçı dökmesi şu şekilde izah edilmektedir;
Hastalığın kökü zedelemesi
Çok kaşındığından kaşımanın saça zararı
Aşırı yağlanma ve kepek köke zarar verebilir
Cilt zayıfladığı için mikrop bulaşabilir, kökleri öldürebilir
Benzer şekilde mantarlar çok artarsa mantar kökleri öldürebilir.
Yağlı egzamanın saça zararını engellemek için tedavi edilmeli ve tekrarını engellemek için şampuan olarak climbazol içerenler tercih edilmelidir. climbazol mantar öldüren ilaçlar arasında en etkilisidir. Climbazol içeren şampuanın 2 haftada büyük oranda geriletmesi beklenir beklenen sonuç elde edilmedi ise şampuan dışında solüsyon tarzı ürünler kullanılmalıdır.
Saç Ekimi Sonrası Seboreik Dermatit
Aslında buradaki klasik seboreik dermatit değildir, yaralnamaya bağlı bir tür deri reaksiyonudur ve kendiliğinden düzelir. Kızarıklık, kaşıntı, kepek gibi bulguların olması seboreik dermatit teşhisi konmasına neden olur ancak genellikle yanlış teşhis olur.
Egzamada Saç Ekilirmi
Artış olduğu dönemde yapılmaması daha doğrudur. Tedaviyle deri bulguları geçtikten sonra yapılmalıdır. Derideki reaksiyon normalde bile saça zarar verirken ekim yapılmış yani hassas olan nakil köklere de zarar verebilir.
Seboreik Dermatit Tedavisi İçin Şampuan
Seboreik dermatit ( yağlı egzama ) saçlı derinin en çok şikayete sebep olan kronik bir hastalığıdır vücudun diğer bölgelerinde görülse de en sık görüldüğü bölge kafa derisidir. Saçlı deride kızarıklık, büyük parçalar halinde kepeklenme, kaşıntı ve ıslaklık hissi gibi şikayetler yapar. Hastaların % 60 -80 kadarında hastalığın etkeni olarak mantar (pitrosporum ovale) tespit edilir % 20-40 kadarında net bir sebep bulunamaz. Bilimsel deneylerde mantar varlığı araştırılsa da pratikte mantar araştırması yapılmadan mantara da etkili şampuanlar ve solüsyonlar reçete edilir. Seboreik dermatit şampuan ile tedavi edilebilir, en önemli sebep mantarlar olduğu için kullanılacak şampuanda mutlaka mantar öldürücü (climbazol,ketokonazol vs) bulunmalıdır,ek olarak kepeği eritecek zink pirition veya benzeri ürün selenyum sülfit bulunmalıdır. Mantar ilaçları içerisinde en etkilisi climbazol denilen aktif maddedir. Seboreik dermatit için üretilen şampuanların büyük çoğunluğu temizlik özellikleri azaltılmış daha çok ağır kokulu ilaç formunda üretilmektedir ve haftada 2 defadan fazla kullanılmaz hatta 2 defa kullanmak bile hastayı rahatsız edebilir oysa aynı maddelerle birlikte kaliteli şampuanların genel içeriğiyle birlikte yapılan şampuanlar rahatsız etmeyeceği için günlük kullanılabilir ve bu sayede tedavi edilen yağlı egzama tekrarlamaz. Seboreik dermatit için şampuan seçerken içeriğinde mutlaka climbazol veya benzeri mantar ilacı, zink pyrithion olmalı ve günlük kullanımda ek bir şampuana ihtiyaç duyulmayacak kadar kaliteli olmalıdır. Hafif ve orta düzeyde seboreik dermatit şampuanlarla tedavi edilebilir ancak ağır vakalarda buna ek olarak çeşitli solüsyonlar kullanılması uygun olur. Seboreik dermatit için solüsyon dendiğinde akla daha çok kortizonlu ilaçlar gelir ancak kortizonların yan etkileri olduğu için bitkisel kortizon içeren solüsyon kullanmak daha doğru bir yaklaşım olur. Gerek mantara ekili maddeler içermesi ve gerekse bitkisel kortizon içermesi sebebiyle yan etkisi minimum olan dermotto losyon tercih edilebilir. Şikayetler düzeldikten sonra hastalığın tekrar etmemesi için % 1 climbazol içeren şampuanla devam edilmeli. Sonuç olarak ; seborik dermatit hafif ve orta düzeyde ise doğru şampuanla tedavi edilebilir ve tekrarı engellenebilir ancak ağır olgular losyonla tedavi edilmeli ve tekrarını engellemek için seboreik dermatit için önerilen şampuan kullanılmalıdır. Unutmayın seboreik dermatit doğru ilaçlarla tedavi edilebilir ve doğru şampuan kullanımıyla tekrarı engellenebilir bir sorundur. Ben hastalarıma bu gurup ürünleri reçete ediyorum ve bu güne kadar genel sonuçlar tatmin ediciydi.
Merhabalar ben Atilla Kaya, genel cerrahi ve medikal estetik uzmanı olarak İstanbul Bakırköy’de hasta kabulüne devam ediyorum. Tıp eğitimim 1980-1986 yılları arasında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, uzmanlık eğitimimi ise İstanbul Eğitim Araştırma Hastanesinde tamamladım. Proktoloji alanında binlerce ameliyat tecrübem bulunmaktadır.