Makatta pıhtı toplanması (anal Hematom)
Anüs bölgesinde sık görülen ve nerdeyse tamamı hemoroidle karıştırılan bir hastalıktır. Makat hastalıkları (protoloji) konusunda birikimi az cerrahların bile sıkça hemoroid tedavisi verdiği görülür. Hastalık her yaş gurubunda ve her iki cinstede görülebilir.
Çocuklarda görülen makat bölgesindeki şişliklerin büyük çoğunluğu pıhtı toplanmasıdır.
Hemoroid şikayetiyle başvuran hatta ameliyat önerilen hastalarımın yarısından fazlasının aslında hemoroid değil anal hematom olduğunu tespit ediyorum.
Makatta Pıhtı Toplanması Neden Olur ?
Pıhtı toplanmasının bilinen en sık sebebi fazla ıkınmaktır. Makat bölgesine uygulanan ıkınma basıncı bölge damarlarının dayanacağından daha yükseğe çıktığında ince damarlardan bazıları patlar ve cilt altına kanama olur. Kanama damar içindeki basınçla dokuya sızan kan arasındaki basınç eşitleninceye kadar devam eder ve pıhtılaşarak durur. Şişliğin büyüklüğü ıkınma miktarıyla ilgilidir.
Diğer pıhtı yoplanma sebepleri;
Normal doğum sırasında ıkınma
Yoğun ishal sebebiyle sık tuvalete gitme
Amipli dizanteri ye bağlı ıkınma
Fazla acı yemeye bağlı ıkınma
Makat çatlağı, ağrı sebebiyle boşaltma güçlüğü.
Anal Hematom Nasıl Anlaşılır ?
Makatta şişlik ve ağrı en sık bulgudur,şişlik mercimek kadar olabildiği gibi portakal kadar bile olabilir.Şişlik düzgün sınırlı ve morumsu renktedir,çok büyük değilse cilt altında dokunarak hareket eder.
Ağrı;
Şişliğin büyüklüğüyle doğru orantılı ağrı olur,hastanın normal hareketini engelleyebilecek düzeylerde olabilir.
Kanama;
Pıhtının toplandığı yerin cildi delinirse vişne çürüğü gibi kan pıhtısı boşalabilir.
Pıhtı toplanması hemoroidmidir
Hayır hemoroid farklı bir hastalıktır. Gideceğiniz genel cerrahi uzmanlarının % 95 i size tromboze hemoroid teşhisi koyacaktır ama iki farklı hastalıktır. Hemoroidde yıllardır sürüp gelen şikayetler varken anal hematomda normalde makatla ilgili bir şikayet olmamasına rağmen birden şişlik ortaya çıkar.
Nohut tanesi büyüklüğüyle portakal büyüklüğüne kadar değişen ebatlarda şişlik.
Anal Hematom Tedavisi nasıldır ?
Tedavide temel amaç hastanın ağrısını azaltmaktır. Ağrıyı azaltmanın en kolay yolu 1 dakikadan az süren ameliyatla içerdeki kirli kanı boşaltmaktır.
Kan boşaltıldığı anda ağrı ve şişlik kaybolur. Diğer bir yaklaşımsa sıcak su oturma banyosudur ve gün içinde saysız defa yapılabilir.
Küçük de olsa bir ameliyat olmak istemiyorsanız bu durumda en etkili ilaç Anuflex Merhemdir. Sürüldükten sonraki dakikalar içinde ağrı azalmaya başlar. Öncesinde ılık su oturma banyosu etkisini artırır. Bölgesel olarak kullanılacak hemoroit kremleri ve hemoroit fitillerinin hiçbir yararı olmaz bunun yerine ağızdan ağrı kesici almak daha etkilidir. Yüzüstü istirahat ta ıstırabı azaltabilir.
Korunma yolları ?
En doğru yaklaşım bütün hastalıklarda olduğu gibi oluşmasını engellemektir. Kabızlık engellenir ve tuvalette fazla ıkınılmazsa hastalık oluşamaz.
Fazla ıkınmak zorunda kalmamak için
Kabız kalmayın
Aşırı acı tüketmeyin
Ikınmanıza nden olan amip, ishal varsa tedavisini yapın
Boşaltımda zorluğa neden oluyorsa fissürnüzün tedavilerini yaptırın
Aslında normalde basur ağrısız bir hastalıktır öyle ki en ileri düzeydekilerde bile belirgin ağrı olmaz. Anüs bölgesindeki ağrılar genellikle basur ile karıştırılıyor halbuki makat hastalıkları arasında ağrısız hastalıkların en sık görülenidir.
Basur Ağrısı Nedenleri Nelerdir
Basur ağrıyorsa form değiştirdiği düşünülür, ağrılı durumda akla normalden farklı olan ve ıkınmakla ortaya çıkıp, şişen boğulmuş basur akla gelir. Boğulmuş basur memelerin makattan dışarı çıkıp makat kasları tarafından sıkıştırılmasıyla ortaya çıkan çok şiddetli ağrı yapan bir durumdur. Önceden var olan memeler şişer ve sertleşir. Oluşan bu basur boğulması (tromboze hemoroid) nohut kadar olabileceği gibi portakal kadar bile olabilir. Ağrının şiddeti dışarı çıkıp sıkışan basurun büyüklüğüyle doğru orantılıdır.
Makatta Ağrı
Her ne kadar genellikle basur suçlansa da şu hastalıklar da olabilir Makatta Çatlak ( anal ffissür) Daha çok dışkılarken cam çizme hissi ve dışkılamadan sonra saatlerce makatta kasılma şeklinde ağrı olur ve sıklıkla küçük bir şişlik şeklinde meme ( sentinal tag) olur. Hasta bu küçük memeden dolayı ağrı olduğunu sanar ama gerçekte ağrıyan çatlak ve makattaki kas kasılmasıdır. Öncelikle ilaç tedavisi denenir düzelmeyip kronikleşirse botox enjeksiyonu veya ameliyat yapılır.
Makat Apsesi
Mikroplarla oluşan iltihabi bir durumdur çok şiddetli ağrı yapabilir makatın kenarında sınırları net olmayan bir şişlik, kızarıklıki bölgesel ısı artışı ve genel ateş vardır. Gerek ağrı gerekse diğer şikayetler apse boşaltılana yada boşalana kadar giderek şiddetlenir. En kısa sürede tedavi edilmesi gerekir. Apse tedavisinin geciktirilmesi fistül denilen hastalığa dönüşmesine neden olabilir.
Kondilom (anal siğil, makat siğili)
Genellikle ciddi düzeyde ağrıma olmaz ama otururken ezilmesi durumunda şiddetlenebilir, bazen sürekli ağrıyacak kadar büyümüş halde gelebilirler. Bulaşıcı bir hastalık olduğu için en kısa sürede radyo frekansla yaktırılmalıdır. Bulaşma kişinin kendisinden kendisinin diğer vücut alanlarına bulaşma şeklinde olabildiği gibi başka kişilere de bulaşabilir.
Basur Ağrısı Nasıl Geçer
yukarıda da bahsedildii gibi basurun tek ağrılı dönemi tromboze hemoroid denilen aniden ortaya çıkan şişmiş halidir. Ağrının yanı sıra memelerde çok sertleşme, eskisine kıyasla çok büyüme veya hiç yokken içerden dışarı şişlik çıkması gibi durumlar da eklenmiş olur. Ağrılı dönem geçici olduğu için ameliyat tercih edilmez bunun yerine şişlik indikten sonra tekrar olmasın diye tedavi yapılır. Bu dönemde yapılacak genişletilmiş bir ameliyat darlık, dışkı tutamama, gaz kaçırma gibi ciddi sorunlar yaşanmasına neden olabilir. Ameliyat tercih edilecekse mutlaka anüs hastalıkları konusunda birikimli proctoloji uzmanına yaptırılmalıdır. Ağrılı dönemi rahat atlatmak için sıkça sıcak su oturma banyosu yapılabilir, uyuşturucu etkisinden yararlanmak için anestol merhem kullanılabilir, şiddeti azaltmak için ağrı kesiciler alınabilir.Bu dönemde kullanılacak basur hap ve kremlerinin hiçbir faydası olmaz.
Ağrılı Basur Şişmesi
3 farklı şekilde yaklaşılabilir, üçününde avantajları vardır. 1- Hiç dokunulmaz; 1-2 haftada ağrı giderek azalır 5-6 haftada şişlik te düzelir ve eski haline döner 2-Küçük bir ameliyatla içi boşaltılabilir, aynı anda ağrı % 70 azalır ve hasta işine dönebilir 3-Hazır boğulmuşken basur alınabilir; birkaç gün istirahat gerekebilir ancak hemoroiddende kurtulunmuş olur. Sonuç olarak; Hemoroid ağrıyorsa içinde pıhtı biriken boğulmuş türüdür ve ilk hafta çok şiddetli ağrı yapabilir ancak doğru tedavi belirlenebilmesi daha doğrusu bu tedavilerden yarar görmeyecek diğer hastalıklar olmadığından emin olduktan sonra tedavi planlanmalıdır.
Basur oturma banyosu
Basur oturma banyosu nasıl yapılır? Büyükçe bir leğene konulan sıcak suyun içine oturularak yapılır, bu iş için üretilmiş oturma banyosu apartı içinde yada küvette de oturulabilir ama en pratiği leğendir. Çünkü leğen her evde vardır ve gereksiz su kullanımını da engeller. Leğene konan sıcak suyun içine oturularak yapılır, buharında durmak doğru bir yaklaşım değildir. Su normal musluk suyu olarak kullanılabilir ancak içine bazı maddeler de konabilir. 10-15 dakika dense de 3-6 dakikadan daha fazla oturmak gereksizdir. Uzun oturmak yerine günde 5-6 defa yapmak daha etkili olur. Ancak daha sık ve daha uzun süre kalmanın sakıncası da yoktur. Basur oturma banyosu ne kadar sıcak olmalıdır. Banyo suyundan hafif sıcak olması yeterlidir, daha soğuk olursa beklenen etki görülmez daha sıcak olursa yanıklara sebep olabilir. Sayısal değer vermek gerekirse 42-45 derece olması idealidir. Sıcak suyun etkisi; Aslında hastalık tedavisinden çok ağrıyı azaltmaya yönelik bir uygulamadır. Hastalık veya ameliyat sonrası makat kaslarında kasılmaya bağlı olarak ağrı olur ve kasıldıkça ağrı artar, ılık su kasılan bu kasları gevşeterek rahatlama sağlar. Kullanıldığı diğer hastalıklar; – Anal fissür (bunda anlamda farklıdır, akut anal fissürde kaslar gevşeyeceği için ek ilaçlarla ( anestol ve rectoderm ) birlikte uygulanması iyileşme ihtimalini artırır.) – Makat ameliyatları sonrası yapıldığında yara yerini temizlediği için yaranın daha çabuk düzelmesi için önerilir.. – Kondilom koterizasyonu sonrası iyileşmeyi hızlandırmak amaçlı kullanılır. Suyun içine hangi ilaçlar konulmalıdır ? Genellikle rivanol toz önerilir ama hastanın poposunu kanarya poposu gibi sarıya boyamak dışında hiçbir etkisi yoktur. Açık yara olduğunda betadin gibi mikrop öldürücü konabilir ancak mekanik temizliğin yeterli olduğu ve mikrop öldürücülerin çok yarar sağlamadığı bilinmektedir. Oturma banyosuna hangi bitkisel ürün konur Papatya çayının kas gevşetici etkisinden yararlanılabilir. Papatya kurusu normal çay gibi demlenir, hazırlanan sıcak suyun içine bir Fincen konur sonra oturulur. Papatya çayı daha sonraki kullanımlar için saklanabilir yani beklemesinde sakınca yoktur. Papatyanın içinde makat kaslarını gevşeten ve ağrıyı bir miktar azaltan maddeler vardır.
Makatta Şişlik Yapan Hastalıklar
Tromboze hemoroid (boğulmuş basur)
Makat apsesi
Urlar
Kondilom
Kıl dibi iltihabı
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29260125
Merhabalar ben Atilla Kaya, genel cerrahi ve medikal estetik uzmanı olarak İstanbul Bakırköy’de hasta kabulüne devam ediyorum. Tıp eğitimim 1980-1986 yılları arasında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, uzmanlık eğitimimi ise İstanbul Eğitim Araştırma Hastanesinde tamamladım. Proktoloji alanında binlerce ameliyat tecrübem bulunmaktadır.
Hocam merhaba ben 19 gün önce normal doğum yaptım makatta pıhtı oluştu düzenli olarak tuvalete çıkıyorum ve hiç kabız kalmadım ancak şişlik halen inmedi ne zaman iyileşirim ve önerdiğiniz krem var mı
Merhaba,
kabız kalmazsanız ortalama 20 günde düzelir ama kabızlık devam ederse şişlik devam edecektir.
Op. Dr. Atilla Kaya
Hocam yeni doğum yaptım . doğumdan sonra makatımda bir şişlik oluştu. giderek büyüdüğünü düşünüyorum. doğum yaralarım iyileşmediği için akıntı ya da kanama var mı anlamıyorum . ateş de yapıyor. bu durumda muayene olabilir miyim. yoksa dikişler eridikten sonra mı doktora gitmeliyim
Şişlik kabızlık ve ısınmaya bağlıdır, kabız kalmayın, tuvalette uzun kalıp ısınmasını, şikayetlerinizin ilerlememesi için kadın-doğum doktorunuza birde proctologa görünmesini öneririm
Öp. Dr. Atilla Kaya
Hocam merhaba benim makatımın içinde fındık büyüklügünde şişlik var ıkınınca gözüküyor. Birde makatın dış tarafinda 3 tane nohut büyüklüğünde meme var dışkı yaparken şişiyor sonra iniyor ağrı yapiyor biraz dışkıdan sonra ama kanama yok. Sizce ne olabilir cevap verirseniz sevinirim teşekkürler.
anlattıklarınız hemoroid düşündürüyor.tuvalette ıkınmaya bağlı dışarda olanlar da belirginleşir.eğer kabız kalıp ıkınmaya devam ederseniz hastalığınız ilerler.hastalığınızın ilerlememesi için tedavi olmanızı,beslenme ve tuvalet alışkanlıklarınızı düzenlemenizi öneririm
Op.Dr.Atilla Kaya
hocam pruzon uzun süre kullanıma uygunmudur? bir sınır varmı kullanım süresinde. mesela kortizonlu kremler uzun süre kullanılmıyor galiba
pruzon meyan kökü ekstresi içerir,bu nedenle istediğiniz kadar kullanabilirsiniz,yan etki oluşmaz
Op.Dr.Atilla Kaya